แผนที่มรดกวัฒนธรรมจับต้องไม่ได้
ภาษาลัวะ (ละเวือะ)
ภาษานับว่าเป็นเครื่องมือที่ใช้สื่อสารในวิถีการดำรงชีวิตของชนกลุ่มต่าง ๆ ซึ่งสะท้อน โลกทัศน์ ภูมิปัญญา และวัฒนธรรมของแต่ละกลุ่มชน ทั้งเสียงพูด ตัวอักษร หรือสัญลักษณ์ที่ใช้แทนเสียงพูด ปัจจุบัน วัฒนธรรมหลักในเขตอำเภอแม่แจ่มคือวัฒนธร...
ซอสี่บาท
ซอสี่บาทเป็นซอที่เล่าเรื่องในเมืองแม่แจ่ม ครั้งเก็บภาษี 4 บาทในช่วงพ.ศ. 2478 – 2480 จากบอกซอของพ่อแก้ว ธะนะโกฏิ บ้านกองกาน ซึ่งถือว่าเป็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์หน้าหนึ่ง ของอำเภอแม่แจ่ม โดยขอยกตัวอย่างมาพอให้เห็นดังนี้“ค่อยฟัง...
พิธีเลี้ยงผีขุนน้ำขุนน้ำแม่ปาน
หมู่บ้าน แม่ปาน ต. ช่างเคิ่ง
ที่ตั้ง : บ้านแม่ปาน บ้านสันกู่ และบ้านสันเกี๋ยง ต.ช่างเคิ่ง อ.แม่แจ่มพิกัด : 18.520337, 98.407993พิธีเลี้ยงผีขุนน้ำขุนน้ำแม่ปานอยู่ในเทือกดอยอินทนนท์ บ้านแม่ปาน บ้านสันกู่ และบ้านสันเกี๋ยง 3 หมู่บ้านของตำบลช่างเคิ่งที่น้ำแม่ปานไหลผ่านจึงทำพิธีเลี้ยง...
พิธีเลี้ยงผีขุนน้ำบ้านแม่วาก
หมู่บ้าน แม่วาก ต. แม่นาจร
ที่ตั้ง : บ้านแม่วาก ต.แม่นาจร อ.แม่แจ่มพิธีเลี้ยงผีขุนน้ำบ้านแม่วาก ตำบลแม่นาจร เป็นหมู่บ้านที่รับน้ำ 2 สาย คือน้ำแม่วากและน้ำแม่มะลอ ทิศตะวันออกของหมู่บ้านคือ ดอยอินทนนท์ ซึ่งเป็นขุนน้ำทั้ง 2 สาย ในสมัยก่อนชาวบ้านจะนับถือผีดอยหลวง(ดอยอินทนนท์) ซึ่ง...
พิธีขอฝน 3 แม่น้ำ
หมู่บ้าน บนนา ต. ช่างเคิ่ง
ที่ตั้ง : บ้านเอ้น บ้านแม่กึ๋ง บ้านบนนา อ.แม่แจ่มพิกัด : 18.516568, 98.338874พิธีขอฝนที่เมืองแม่แจ่มเรียกว่า “ปี๋ใหม่หน้อย” เพราะทำพิธีหลังปีใหม่หลวงตั้งแต่วันแรม 8 ค่ำเดือนแปดเหนือ บางหมู่บ้านอาจจะไม่ตรงกันแต่ระยะเวลาใกล้เคียงกัน เช่น บ้านแม่ปานทำพิ...
พิธีเลี้ยงผีฝาย
ที่ตั้ง : หลายแห่งตามลำน้ำ อ.แม่แจ่มพ่อใจ๋โพธินา อยู่บ้านไร่ ม.10 ต.ท่าผา อดีตแก่ฝายหลวงน้ำแม่แจ่ม ได้เล่าเรื่องการเลี้ยงผีฝายหลวงน้ำแม่แจ่มว่า ก่อนจะลงมือทำนาของทุกปีพอฝนเริ่มตกประมาณเดือน มิถุนายน – กรกฎาคม ผู้ที่เป็นแก่ฝายจะต้องเริ่มประชุมทีมงาน ซ...
ภาษากะเหรี่ยง
ภาษากะเหรี่ยงเป็นภาษาในตระกูลจีน-ทิเบต สาขาทิเบต-พม่า และมีสาขาย่อยลงไปอีกหลายกลุ่ม แต่ในอำเภอแม่แจ่ม ส่วนใหญ่เป็นกะเหรี่ยงสะกอ และมีกะเหรี่ยงโป อยู่บางส่วน ซึ่งภาษากะเหรียงสะกอ และกะเหรี่ยงโป จะพูดไม่เห...
ภาษาไทยวน หรือ ภาษาคำเมือง
ภาษาคำเมือง หรือภาษาไทยวนเป็นภาษาในตระกูลไท และเป็นภาษาหลักคล้ายกับคำเมืองทั่วไป แต่ สำเนียงของแม่แจ่ม จะมีความใกล้เคียงกับสำเนียงของเชียงใหม่สายใต้ อันได้แก่อำเภอหางดงลงไป ที่มักจะมีการเอื้อนเสียงพูด โดยเฉพาะเสียงสระไอ บางทีจ...