พิธีขอฝน 3 แม่น้ำ

ที่ตั้ง : บ้านเอ้น บ้านแม่กึ๋ง บ้านบนนา อ.แม่แจ่ม

พิกัด : 18.516568, 98.338874

พิธีขอฝนที่เมืองแม่แจ่มเรียกว่า “ปี๋ใหม่หน้อย” เพราะทำพิธีหลังปีใหม่หลวงตั้งแต่วันแรม 8 ค่ำเดือนแปดเหนือ บางหมู่บ้านอาจจะไม่ตรงกันแต่ระยะเวลาใกล้เคียงกัน เช่น บ้านแม่ปานทำพิธีพร้อมกับเลี้ยงผีขุนน้ำและเลี้ยงพ่อเจ้าหลวง (รายละเอียดอยู่ในบทเลี้ยงผีขุนน้ำ)

น้ำแม่อวมมีหลายหมู่บ้านที่มีที่นารับน้ำแม่อวม ทำพิธีวันแรม 8 ค่ำ เดือนแปดเหนือ สถานที่ทำพิธีมี 3 แห่ง เริ่มจากชาวบ้านช่างเคิ่ง บ้านเกาะ บ้านสันหนอง บ้านป่าฝาง บ้านเจียง บ้านต่อเรือ และบ้านทุ่งยาว นำสิ่งของเครื่องเซ่นไหว้ มีไก่คู่ เหล้าขาว 1 ขวด อาหารคาวหวาน ดอกไม้ธูปเทียน ไปพร้อมกันที่วัดพระบาทเหนือบ้านทุ่งยาวทำพิธีโดยพ่ออาจารย์และพระสงฆ์ หลังพิธีถวายอาหารเพลพระสงฆ์ที่ไปร่วมทำพิธี กลับจากวัดพระบาทแวะทำพิธีที่หอพ่อเจ้าหลวงดอนแต้น น้ำออกฮู ตักน้ำออกฮูเพื่อนำไปทำพิธีต่อที่วัดบ้านเจียง ที่วัดบ้านเจียงมีพระเจ้าแสนตองและพระธาตุ ทำพิธีขอฝนกับพระเจ้าแสนตองและนำน้ำออกฮูที่เตรียมมารดพระธาตุ หลังจากนั้นผู้ชายที่เตรียมบอกไฟไว้นำบอกไฟ (บั้งไฟ) ไปจุดขึ้นฟ้าเพื่อบอกปู่แถนย่าแถน เป็นอันเสร็จพิธี

น้ำแม่กึ๋งฟากบ้านพร้าวหนุ่ม บ้านเอ้น บ้านแม่กึ๋ง บ้านบนนา ทำพิธี 3 แห่ง ทำพิธีวันแรม 8 ค่ำ เดือนแปดเหนือ เริ่มที่วัดโต๊งแล้งบ้านพร้าวหนุ่มโดยทุกครัวเรือนที่ทำนาจะนำข้าวปลาอาหาร ดอกไม้ธูปเทียน และนิมนต์พระสงฆ์เจริญพุทธมนต์ เทศนาธรรม 1 ผูก หลังจากนั้นจะแบ่งคนออกเป็น 3 กลุ่ม กลุ่มหนึ่งนำเครื่องไหว้สาไปไหว้ที่หอพ่อเจ้าหลวงกอนเมือง อีกกลุ่มหนึ่งที่เป็นประธานเหมืองฝายไปทำพิธีที่วังผาตั้งในน้ำแม่กึ๋งเดินไปประมาณ 3 กิโลเมตร ชาวบ้านที่รับน้ำแม่กึ๋งนำของเซ่นไหว้มีไก่ 1 คู่ เหล้าขาว 1 ขวด ดอกไม้ธูปเทียนและเครื่องขึ้นต๊าวตังสี่

เมื่อไปถึงวังผาตั้งพ่ออาจารย์ขึ้นต๊าวตังสี่เสร็จแล้วทำพิธีขอฝน หลังจากนั้นจุดบอกไฟขึ้นฟ้าตักน้ำจากวังผาตั้งนำกลับมาที่วัดโต๊งแล้ง บ้านพร้าวหนุ่ม เพื่อนำน้ำมาสรงน้ำพระพุทธรูปในวัดโต๊งแล้ง อีกกลุ่มหนึ่งไปไหว้บวงสรวงเลี้ยงหอที่ “ศาลปู่เจ้า”โคนต้นไม้สักหลวง พิธีไหว้ทุกแห่งจะมีไก่ต้ม 1 คู่ เหล้าขาว 1 ขวด อาหารหวานคาวดอกไม้ธูปเทียน หากปีไหนฝนยังไม่ตกตามฤดูกาลจะทำพิธีซ้ำอีกครั้งหนึ่งและจะมีพิธีเทศธรรมปลาช่อนที่วัดโต๊งแล้ง หลังจากเสร็จพิธีครั้งแรกวันรุ่งขึ้นทำบุญตักบาตรที่วัดโต๊งแล้ง

น้ำแม่คาบนอ่างสันหนอง ชาวบ้านป่าเท้อ บ้านที่รับน้ำแม่คาจะร่วมกันไปทำพิธีขอฝนที่ต้นหมะแหนหลวงซึ่งมีฮ้านปู่แสะย่าแสะตั้งอยู่ สถานที่ระหว่างทางไปบ้านบนนา ทำพิธีวันแรม 8 ค่ำเดือนแปดเหนือ พิธีกรรมแตกต่างจากที่อื่นๆ คือทำพิธีทางศาสนาเทศน์ธรรมปลาช่อนขอฝน ภาคบ่าย จะทำพิธีขัดราชวัตรบริเวณทำพิธีตรงสี่มุมมีหน่อกล้วยหน่ออ้อย ทุกคนที่ไปร่วมพิธีเข้าอยู่ภายในราชวัตร พระสงฆ์ 5 รูป ทำพิธีมีไหว้พระ รับศีล ฟังเทศน์ปลาช่อน 1 ผูกเมื่อเสร็จพิธีจุดบอกไฟขึ้นฟ้า ในสมัยก่อนเอาไม้ไผ่มาสานเป็นรูปปลาช่อนตัวใหญ่หลังจากเทศน์จบแล้วนำปลาช่อนไปปล่อยที่ขุนน้ำแม่คา ปัจจุบันพิธีขอฝนได้หายไป และกำลังจะพลิกฟื้นขึ้นมาใหม่ให้คงรูปแบบเดิมเพื่ออนุรักษ์ฮีตฮอย (จารีตประเพณี) เดิมซึ่งเป็นสิ่งดีๆไม่ให้สูญหาย

เพิ่มข้อมูลโดย : admin
แก้ไขเมื่อ : 08 ธ.ค. 2563 16:27